Şaban-ı şerif ayının tam ortanca 15. gecesi mübarek Berat Gecesidir. Yani Mübarek Üç Ayların ikincisi, Receb ve Ramazan’ın ortasındaki Şaban ayının 14’ü ila 15’i arasındaki mübarek gecedir. “Kudsî leyâlî-i meşhûre”den (meşhur kutsal gecelerden) birisidir. Takvim diliyle "Berat Gecesi" demek, "Ramazan ayına 15 gün kaldı" demektir. Berat, Allah’ın dünya semasına tenezzül buyurduğu; kullara Beratlerinin, kurtuluş fermanlarının verildiği, kurtuluşları için fırsat kapısının açılığı umumî af gecesidir. Tevbeler, istiğfarlar kabul edilir, günahlar bağışlanır. Berat Allahın lütf u ikram gecesidir, ekstradan verme vaktidir. Dualara icabet eder, münacaatlara cevap verir. Rasul-i Ekrem’e şefaat hakkının tamamı (şefaat-ı tamme) bu gece verilmiştir. Beraat gecesinde bir yıl içinde vefat edeceklerin ve hacca gideceklerin listesi çıkarılır. Beraat, Allah tarafından seçilmiş dört kutsî geceden birisidir[8] ve -Kadir gecesi gibi- meleklerin bayram gecesidir. Beratin, gecesi de mübarek ve mukaddestir, gündüzü de. Allah’ın hayır kapılarının açıldığı hayırlı bir gecedir ki ilahî rahmet kapılarıyla birlikte Cennetin sekiz kapısı da birden açılır. Dahi göklerin de kapıları açılır, melekler, müminlere müjde verir, onları ibadete teşvik ederler. Berat ubûdiyet ve ibadet günüdür. Gecesini ibadetlerle ihya etmek, gündüzünde ise oruç tutmak müstehaptır. Hz. Peygamber, Hz. Ali ve onun ihbarıyla Hz. Davut bir müddetliğine evinden dışarıya çıktığı ve başını semaya doğru kaldırarak dua ettiği bir gecedir.
Berat orucu tutamayanlar kazasını yaparlar. Berat Gecesi, nafile (hayır) namazı kılmak müstehaptır. Bu gece yüz rek’at nafile namaz kılanlara, tebşir, te’min ve def’ için melekler gönderilir. Bu namazı kılan kimse o sene ölürse, şehitlik mertebesine nâil olur denmiştir. Beraat gecesi kalbi temiz olanın, bütün senesi temiz olur. Beraati ihya edenin kalbi, kalblerin öldüğü günde ölmez. Berat ibadetle uyanık geçirildiğinde, karşılığında Cennetin vacip kılındığı bir gecedir. Bununla beraber, Berat gecesinin umumi affından mahrum bırakılanlar da olur. Bazı İslam ulemasına göre: Kur’an’ın tamamı bütün halinde Berat gecesi Levh-i Mahfuz’dan Beytü’l-Ma’mûr’a, dünya semasına toptan indirilmiştir, “inzâl edilmiştir.” Cebrail de işte buradan âyetleri alıp peyderpey indirmiştir. Kadir gecesinde ise ilk kez Peygamberimiz’e ayet ayet vahyedilmeye başlanmıştır ki buna da “tenzîl” denilmiştir. Binâenaleyh: Her önemli işin hikmetli bir şekilde ayrımı ve kararlaştırılması bu gece yapılır. Bir yıllık icraat programı takdir edilir, melekler tarafından defterlere tensih edilir. Bu mübarek gecede Mele-i A’lâ’nın büyük toplantısı gerçekleşir ve dünya göğünde bir ruhaniyet oluşur ve insanları etkiler, yönlendirir.
Berat gecesi senenin bütün işleri ve kulların amelleri Allah Teala’ya arzolunur.[30] Berat gecesinde, beşerin kader programı nev’inden bir İlahî icraat yapıldığı için, bu gece Kadir gecesi kudsiyetindedir; ve bütün senenin bir çekirdeği hükmündedir. Buna bağlı olarak da, elli senelik bir manevî ibadet ömrünü ehl-i imana kazandırabilecek kutsiyet, hususiyet ve mübarekiyette bir gecedir. Kader gecesinde herbir hasenenin sevabı otuzbin olduğu gibi; Berat gecesinde de herbir amel-i sâlihin ve herbir harf-i Kur'ân'ın sevabı yirmibine çıkar. Yapılan tespitlere göre: İslam ibadet tarihinde Beraat gecesi, camilerde cemaat halinde değerlendirilmeye başlanılan ilk kandil olma özelliğine sahiptir. Berat gecesiyle Kadir gecesi arasında kırk gün vardır şeklinde bir bilgi de kaydedilmiştir. Yine bazı rivayetlere nazaran: Asr-ı saadette Şakk-ı Kamer hadisesi Beraat gecesi cereyan etmiştir. Dahi kıblenin değişimi bu gece gerçekleşmiştir. Allah Teala’nın bu gece Kâbe’ye nazar kılıp hususi tecelli ettiği ve yine Zemzem suyunun bu gece ziyadeleştiği de kaydedilmiştir.
İslam kaynaklarında Berat gecesinin kutsiyeti, hususiyeti, mübarekiyeti ve hususiyeti ile alakalı pek çok malumat serdedilmektedir ki, bunların bir kısmı doğrudan Kur’an ve Sünnet’e dayanırken, bir kısmı Kur’an ve Sünnet’ten ulemanın istihraç ve istinbatları olmaktadır. Diğer bir kısmı Sahabe, Tâbiîn ve Tebe-i Tâbiîn’in âsârıdır. Bütün bu kaynaklar üzerinde bir kısım müfessirlerin ve müçtehitlerin değerlendirmeleri ise Beraat gecesini daha açık, daha uyumlu bir yapıda anlaşılabilir hale getirmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder